12.00

Mewlidê Kirdî

Mela Ehmedê Xasî serrê 1867-1868 de dewêka Hezanî de hamew dinya. Hezan enka di navçey pêşêkevirî de, dewêka gird a û eyro nehya wa, a dewe girêdayê Lice ya. Namey pî mela Ehmedê Xasî, mela Hesen o. Ehmedê Xasî pî xu hete dest bi wendiş kerd. Badê wendişê xu yê dewe feqîtî kerde û wendişê medresan berdewam kerd, wendişê xu yo peyîn zî Diyarbekir de temam kerd û îcazey xu miftî Diyarbekirî Hecî Îbrahîm Efendî hete girot. Demêke bîyo miftîyê Licey. 1909 Melayê Xasî Diyarbekir ra surgunê Qîlawê Rodosî kerdo. Ehmedê Xasî 18.02.1951 di dinyayê xu bedelnawa o şiyo rehmet.

Mewlûda Nebî, bi zonî Kurdî, bi zaravayê Kirdî, (Zazakî-Dimilkî) bi destê Mela Ehmedê Xasî ameya nuştişî. Di 25’ê aşmê Adarî 1899’an de, çarsey hebe di çapxaney Litografya sûkê Diyarbekirî de ameya çapkerdişî.

Homa bi rehmê xu yi şabikero.

Share

Vervatê Mewludî Kirdkî yê; Mela Ehmedî Xasî
Gelî wendoxî ercîyayê:
Mewludê Kirdkî, yew sarçimeyî ziwanî Kurdî lehçeyi Kirdkî yo. Semedê ku bi serano Ziwanî Kurdî qedexeyo, qeybi eneyra nuştiş o musayişî enî mewludîzî zaf ercîya yo.

Wendoxî delalî: yew milleta kû ziwanî ya zîwano fermî nêbu, teniya pey qisey kerdiş, pawitişî êy ziwanîzî gelêk zehmeto. Seydayê Xasî; wexto kû no Mewlud nuşto, wextê ko girano. Milletê Kirdî bindestanî Osmanlîyan de bî, Osmanliyan zî o wextede senteza Tirkî, a Îslamî ruver berdêne. Milletî bênanzî serfrazîyê xo bidest ardêyne. Erebî yinanra abiryêne, Balkanadi zî, milletanî bînan heqê serxwebunê xo bidestî xudi ardeyni.

No nuşte semdê Wêje (Edebîyatî) Dimilkî, Kirdî kî zaf erciyayo, lazimo na lehçê zwanî Kurdî, ma seru zaf xebat bikeri û qîmeteyko zêde bidi ci. Kirdkî ha vênî bena, qedyena, lehçêka endi kohoni, vênibîyayîş u vîrakerdişî ya semedê ma o însaniyetîzî vînkerdişeyko zaf girdo. Semedey ma Kirdan vînîkerdişî kamiya mawo. Lazimo Kirdî, hemi şîn o şahiyanî xude, no mewlud xorî wendiş bidî, o semedî Kird kî xebateyka temame bikerî. Bi qicanî (tutî, qicekî, domanî) xudir bi kird kî qalî bikerî, kirdkî binusnî, kirdkî bi fikirî o kirdkî bicuyî, ko kird kî hêna newera zergun bikerî.

Hêvî o waştişî ma hemi nawa ko kirdî, heyna agêrî lehçeyî zazakî sero, dako kirdî nêmiru.

Hafiz Ahmet Turhalli

book-author

format

Reviews

There are no reviews yet.

Be the first to review “Mewlidê Kirdî”

Your email address will not be published. Required fields are marked *